اعتماد درمانگر به روان‌درمانی

اعتماد درمانگر در سه حیطه‌ی اعتماد به بیمار، اعتماد به روی‌کردی که انتخاب کرده، و اعتمادِ درمانگر به خود (احساس امنیت و انسجام درمانگر) قابل بررسی است.

این یادداشت به «اعتماد درمانگر به روان‌درمانی» می‌پردازد. اعتماد درمانگر به روان‌درمانی و روی‌کردی که با آن کار می‌کند، نباید بدیهی فرض شود.

گاهی جنبش‌هایی که کارآمدیِ روان‌درمانی را مورد پرسش قرار می‌دهند، گویای شک و تردیدهای بسیاری هستند که متخصصین، به حرفه‌ی خود، یعنی به اثربخشی روان‌درمانی، دارند.
اعتماد روان‌درمانگران به روان‌درمانی تا حد بسیار زیادی بستگی به طریقی دارد که در این حرفه آموزش دیده، تجربه کسب کرده و مهم‌تر از آن، خودِ روان‌درمانی را به طور خاص، به عنوان ابژه‌ای که با آن کار می‌کنند، درونی کرده‌اند.
لازم است ذکر شود که وقتی صحبت از «درونى‌سازی» می‌کنیم، مقصود کار بالینی کوتاه و فشره نیست؛ و حتماً سال‌های بسیار زیاد، ساعات متمادیِ کار بالینیِ «نشستن با بیمار» را شامل می‌شود.
اگر درمانگر در دوران آموزش خود، درمان شخصی و کارکرد مستمرش، به عنوان درمانگر، تجربه‌هایی شفابخش همراه با یادگیری هیجانی داشته باشد، طی سال‌ها نشستن با بیمار احساس می‌کند روشی که با آن کار کرده، برای بسیاری، کارآمد و اثربخش خواهد بود. تا جایی که حتا رابطه‌ای عاشقانه با این ابژه‌ی درونی، یعنی «روان‌درمانی»، می‌سازد.
بر پایه‌ی همین عشق و قدردانی از آن‌چه که روان‌درمانی به خود درمانگر، در سطوح درمان شخصی و تجربه‌ی نشستن با بیماران، اعطا می‌کند، اعتماد به روان‌درمانی در خودِ درمانگران شکل می‌گیرد.
رسیدن به این نقطه، دقیقاً جایی است که هم‌اکنون متخصصان می‌توانند روان‌درمانی را به عنوان ابزاری قدرتمند برای تغییر روانی به توده‌ی مردم پیش‌نهاد دهند. البته که این اعتماد هیچ گاه ثابت نیست، و همراه با نوسانات عاطفی، محدودیت‌های بشری هر درمانگری و بسته به هر زوج «بیمار-درمانگر» تغییر خواهد کرد.
اما نکته این‌جا است که بدانیم راه میان‌بُری برای شکل‌گیری اعتماد در هیچ رابطه‌ای به‌‌خصوص حرفه‌ی درمانگری وجود نخواهد داشت و تنها مسیر شکل‌گیری اعتماد به آن از کانال پرداختن به شک و تردیدهای بسیار در تجربه‌ی نشستن با خود و بیمار میسر خواهد بود.
دکتر گلنوش شهباز
منبع:
Wille, Robert.(2012): “The analyst’s Trust in Psychoanalysis and the Communication of that Trust in Initial Interviews.”: The Psychoanalytic Quarterly, 2012 Volume LXXXI, Number 4