اعتماد و اجزای آن
تعاریف متعددی از اعتماد وجود دارد. یکی از تعاریف متعلق به مورتون دویچ، یکی از پایهگذاران حل تعارض، است که میگوید اعتمادْ اطمینان به این است که ما در دیگری آنچه میخواهیم را مییابیم، نه آنچه از آن میترسیم.
اخیراً یکی از روانشناسان دانشگاه کرنل این مسأله را مطرح کرد که آیا اعتماد صرفاً انتظاری مثبت است یا یک هنجار اجتماعی؟ به این معنى که ما فکر میکنیم باید به دیگران اعتماد کنیم. شاید اعتماد میزانی از هر دوی اینها است؛ یک باور و رفتار آموختهشده.
به هر حال، این مشخص است که اعتماد یک تکانهی انسانی برای بقا است و به همان اندازه نیرویی است که ما را در زندگی به جلو سوق میدهد.
به باور اریک اریکسون، ١٨ ماه نخست زندگی دورهی ایجاد اعتماد و امید است؛ و اگر این روند خدشهدار شود ما با احساس ترس و این احساس روبهرو میشویم که دنیا مکانی خطرناک و فاقد امید واقعی است.
دیگر اجزای اعتماد:
به غیر از اطمینان و امید، دیگر اجزای اعتماد چه هستند؟ جفری سیمسون در مقالهای با عنوان «اساس روانشناختی اعتماد» به موارد زیر اشاره میکند:
١. احساس آسیب پذیری
اعتماد همواره خطر دارد. ما آنچه میخواهیم را به دست فرد دیگری میسپاریم و این بدان معنا است که خود را آسیبپذیر میکنیم؛ و به این صورت در معرض نگرانی و ترس قرار میگیریم.
٢. همکاری و مصالحه
اعتماد شامل این باور و انتظار از دیگران است که کارهایی را انجام میدهند که به مصلحت ما است و گاهی از آنچه برای خود میخواهند در جهت ما میگذرند تا اعتماد را در رابطه زنده نگاه دارند. حتماً آنها هم اعتماد دارند که ما میخواهیم آنها خوشحال باشند و گاهی برای بهبود رابطه خود را به یک مصالحه راضی میکنیم.
٣. اعتماد به نفس
اعتماد صرفاً راجع به اطمینان به دیگری نیست، بلکه مربوط به اطمینان به خود نیز هست. در واقع، علیرغم این که اعتماد مقولهای بینفردی است، اما گونهای دیگر از اعتماد یعنی اعتماد به خود بسیار مهم است. اگر احساس کنیم لایق حمایت شدن نیستیم، اعتماد کردن به دیگران ناممکن میشود. ما بدون اعتماد به خویش در زندگی گیر میافتیم و نمیتوانیم تصمیم بگیریم و یا این که تکانشی میشویم و انتخابهای مخربی میکنیم تا باور اصلی خود مبنی بر این که نباید به ما اعتماد کنند را بار دیگر به خود و دیگران ثابت کنیم.
۴. وابستگی متقابل
اعتماد قراردادی است مبنی بر وابستگی دو طرفه؛ یعنی اگرچه هر دوی افراد میتوانند در صورت لزوم از خود مراقبت کنند، اما انتخاب میکنند به دیگری نیاز داشته باشند و برای نتیجهای بهتر در کنار هم کار کنند.
شهرزاد هاشمی
منبع: