پیام رییس دومین همایش سالیانه‌ی انجمن علمی روان‌درمانی ایران

امروزه پذیرفته شده است که سلامت روان و مداخلات معطوف به آن محدود به مداخلات فردی – چه درمان‌های دارویی و چه روان‌درمانی – نیست. درهم‌تنیدگیِ ذهن و روان آدمی با روابط بین‌فردی و ارتباط انسان با جامعه ایجاب می‌کند که نگاه به این‌ حوزه نگاهی جامع‌تر باشد و عوامل کلان اجتماعی و فرهنگی را نیز دربربگیرد. بر سیاق وینیکات (1960) که می‌گوید «چیزی به عنوان کودک [بدون مادرش] وجود ندارد»، گورمیت کانوال (2015) به درستی گفته است که «چیزی به نام فرد، بدون فرهنگ‌اش، وجود ندارد.» شناخت روان انسان و سلامت آن دیگر نمی‌تواند محدود به فضای درون‌روانی یا حتا بین‌فردی باقی بماند و پیش‌گیری و درمان در این حیطه نیز دیگر در اتاق خصوصی درمان اتفاق نمی‌افتد. روان‌شناسی و سلامت روان و روان‌درمانی از امری تک‌نفره که معطوف به شناخت فرد است، نه‌تنها به دوتایی درمانگر و مراجع، بلکه فراتر از آن و به روابط دوسویه و پیچیده‌ی فرد و جامعه و فرهنگ‌اش گسترش یافته است. امروزه دیگر نمی‌توان از ارتقای سلامت روان سخن گفت، بی آن که به عوامل کلان اقتصادی‌ـ اجتماعی و تعیین‌گرهای اجتماعی آن نظر داشت… نمی‌توان به روان‌درمانی بیماران و مراجعان اندیشید و به نحوه‌ی ارایه‌ی آن در بستر و عرصه‌ی گسترده‌ی جامعه و محدودیت‌های اقتصادی پیش روی آن نیندیشید… نمی‌توان از سلامت و سلامت روان گفت و به معنای فرهنگی سلامت، تن، روان و تعامل پیچیده‌ی آن‌ها با یک‌دیگر نظر نداشت، یا به نقش تغییر و تحولات اجتماعی، بحران‌های اجتماعی و اقتصادی توجه نداشت… نمی‌توان به کاربرد روان‌درمانی در جامعه‌ای فکر کرد و به نحوه‌ی سازگارسازی نظریه‌ها و تکنیک‌های برخاسته از فرهنگ غرب در آن نپرداخت.

«انجمن علمی روان‌درمانی ایران» با علم به اهمیت عوامل فرهنگی و اجتماعی در سلامت روان، و نیاز به جلب توجه به آن در دوره و زمانه‌ای که در آن‌ایم، دومین همایش سالیانه‌ی خود را به «روان‌درمانی در پرتو فرهنگ و جامعه» اختصاص داده است.

لازم می‌دانم مراتب قدردانی و سپاس خود را از هم‌کاران پرهمت خود در هیأت مدیره‌ی انجمن، شورای سیاست‌گذاری همایش، کمیته‌های علمی و اجرایی، و به ویژه جناب آقای دکتر بهروز دولتشاهی، دبیر علمی، و جناب آقای دکتر غلامرضا ترابی پاریزی، دبیر اجرایی همایش، اعلام کنم. همین‌طور، قدردان اعتماد و هم‌راهی تمام سخن‌رانان مدعو خارجی و داخلی، و سایر هم‌کارانی هستم که در روزهای همایش اندیشه‌های ارزشمند خود را با ما به اشتراک خواهند گذاشت.

دکتر سامان توکلی